Тохсунньу 15 күнүгэр «Симэх» арт-салон «Куукулалар эйгэлэрэ» быыстапкатын «Хотугу сулус» теле-радио-академия «Төрөөбүт дойдум» түһүмэҕин оҕолоро кэлэн көрдүлэр-иһиттилэр, куукула маастардарын кытта сэһэргэһэн, алтыһан аастылар.

Кинилэр салайааччылара, бу теле-радио-академия редактора Саргылана Семеновна Лебедева аҕыйах боппуруоспар эппиэттээтэ:

— Саргылана Семеновна, дьэ бу теле-радио-академия үөрэҕин түһүмэҕин туһунан кылгастык кэпсии түһүөҥ буолаарай?

‒ Бу «Хотугу сулус» теле-радио-академия 2000 сыллаахха тохсунньу 28 күнүгэр Саха Республикатын бастакы президенэ Михаил Ефимович Николаев уурааҕынан тэриллибитэ. Билигин «Хотугу сулус» оҕо теле-радио-академиятын «Төрөөбүт дойдум» диэн уочараттаах үөрэҕин түһүмэҕэ тохсунньу 8 күнүттэн 20 күнүгэр диэри буола турар. Манна алта уон оҕо 14 улуустан уонна Дьокуускай, Мирнэй куораттарыттан кыттыыны ыла сылдьаллар. Бу үөрэх түһүмэҕин сылга 4-5 төгүл ыытабыт, манна өрөспүүбүлүкэбит араас муннугуттан 5-с кылааһыттан 10-с кылааска диэри саастаах элбэх оҕо кэлэн кыттар, үөрэнэр. Сорох оҕо хаһыс да сылын сылдьар. Биһиги оҕолорбут икки нэдиэлэ устата профилакторийга сытан эмтэнэллэр, араас ыытыллар тэрээһиннэргэ сылдьаллар, элбэх талааннаах дьону кытта көрсөллөр, интервью ылаллар, передача оҥороллор, ыстатыйа суруйаллар. Быйыл биһиги 15 cааспытын туоллубут.

—                     Эһиги үөрэххит түһүмэхтэриттэн сайдан тахсыбыт оҕолоргут кимнээхтэрий?

—                     БиҺиги выпускниктарбытыттан «Саха» көрдөрөр-иһитиннэрэр хампаанньаҕа үлэлии сылдьар суруналыыстар элбэхтэр. Кинилэр быыстарыгар Саша Охлопкова, Вика Фёдорова, Роза Борисова, Власий Сергеев, Айна Винокурова уонна да атыттар бааллар. Сорох үөрэнээччилэрбит Арассыыйа тас дойдуларыгар үөрэхтэргэ үөрэнэ сылдьалларыттан эмиэ киэн туттабыт. Хотугулуу-Илиҥҥи Федеральнай университекка үөрэнэр оҕолорбут лидер буолан араас тэрээһиннэргэ актыыбынай кыттыыны ыла сылдьаллар.

—                     «Симэх» арт-салоҥҥа ыытылла турар «Куукулалар эйгэлэрэ» быыстапканы хайдах сыаналаатын?  

—                     Биһиги бары манна бастакыбытын кэллибит, эрдэ тэлэбииһэр сонуннарыгар көрбүппүт. Оттон билигин бу илэ көрөр олус интириэһинэй эбит. Наһаа үчүгэй үлэлэр бааллар, холобур, ити Василий Андросов диэн Мэҥэ-Хаҥаластан сылдьар эдэр маастар үлэтин олус интириэһиргээн көрдүм. Оннооҕор куукулалар харахтара, туттан-хаптан тураллара тыыннаах курдук көстөр. Чуолаан Өксөкүлээх Өлөксөй «Саха дьахталларын сэттэ мэтириэтэ» диэн айымньытынан куукулалары оҥорбуттарын сэргии көрдүм. Бу куукулалар уобарастарын маастар олус ырылхайдык арыйбыт эбит. Маны таһынан, оҕолор оҥорон таһаарбыт куукулаларын кэрэхсээтим. Манна оҕо хараҕынан, кини сатабыллаах илиитинэн чочуллубут куукулалар бэйэлэрэ   ураты тыыннаах курдуктар.

…Салгыы «Хотугу сулус» оҕо теле-радио-академиятын «Төрөөбүт дойдум» түһүмэҕин оҕолоруттан «Куукулалар эйгэлэрэ» быыстапка туһунан санааларын иһиттим.

Алина Никифорова, Чурапчы улууһуттан сылдьар, 7-c кылаас үөрэнээччитэ:

—                     Мин олоҥхо дьоруойдарын куукулаларын интириэһиргээн көрдүм. Манна бэйэм биир дойдулааҕым Анастасия Собакина уонна Алена Васильева оҥорбут куукулаларын сэргээтим. Бачча үчүгэй куукулары оҥорон таһаарбыт маастардарга баҕарыам этэ инникитин өссө үчүгэй оҥоһуктары, сайдыыны уонна айар талааннара сайдан истин!

Алена Макарова, Чурапчы улууһун Сылан нэһилиэгиттэн сылдьар, 8-с кылаас үөрэнээччитэ:

—                      Манна баар оҥоһуктары көрөн олус сөхтүм. Кып-кыра куукулалартан улахаҥҥа тиийэ олус чуоккайдык, интириэһинэйдик оҥорбуттарын астына көрдүм. Чуолаан биир дойдулаахтарым Анастасия Собакина уонна Алена Васильева оҥорбут куукулаларын сөхтүм уонна олус үчүгэйдэрин бэлиэтии көрдүм. Маастардарга баҕарыам этэ инникитин ситиһиилэри, өссө үчүгэйдик үлэлэрин сайыннара турдуннар уонна элбэх оҥоһуктары таһаардыннар диэхпин баҕарабын.

Сардаана Аммосова, Кэбээйи улууһун Мукучу нэһилиэгин 7-c кылааһын үөрэнээччитэ:

—                     «Симэх» арт-салоҥҥа ыытыллар турар быыстапканы көрөн олус үөрдүм. Уопсайынан, маастардар кып-кыра куукулаттан саҕалаан олус улахаҥҥа тиийэ оҥороллорун кэрэхсээтим. Хас биирдии оҥоһук сирэйдэрин, таҥастарын-саптарын барытын чочуйан оҥороллор эбит. Биллэрин курдук биһиэхэ наһаа аҕыйах сахалыы куукула баар, ол иһин кинилэр маннык оҥоһуктары сайыннара турдуннар диэн уонна инникитин өссө даҕаны таһаарыылаах үлэни  баҕарыам этэ.

Өргөн Васильев, Горнай улууһуттан Өрт нэһилиэгиттэн сылдьар үөрэнээччи:

—  Мин бу үөрэх түһүмэҕэр сэттис төгүлбүн кэллим. Бу куукулалар быыстапкаларыгар бастакыбын сылдьабын. «Хотугу сулус» түһүмэхтэригэр элбэхтэ сылдьан олус сайынным диэн кыайа-хото этиэхпин сөп. Мин манна үгүс-элбэх маастар-кылаастарга, музейдарга, быыстапкаларга, театрдарга сырыттым. Саҥарар кыаҕым үрдээтэ, толлубакка кэпсиир, саҥарар буоллум. Түгэнинэн туһанан, «Хотугу сулус» оҕо теле-радио-академиятын бука бары тэрийээччилэригэр барҕа махталбын тириэрдэбин. Бу «Куукулалар эйгэлэрэ» быыстапканы олус сэргээтим уонна кэрэхсээтим. Маастардар олуһун диэн араас элбэх ньыманы туттан үгүс куукулалары оҥорбуттар. Бу аҥардас сирэйдэрэ-харахтара, бэйэлэрин көстүүлэрэ эрэ буолбакка таҥастара-саптара олуһун диэн кэрэ, оттон маастардар фантазиялара, воображениялара олус сайдыылаах эбит. Мин олуһун диэн киэн туттан турабын бу Сахабыт Сиригэр маннык маастардар бааллар уонна маннык үчүгэйдик оҥороллор эбит диэн. Оннооҕор Арҕаа дойдулар оҥоһуктар стандартарыгар эппиэттиир куукулалар тахсыбыттарынан киэн тутта санаатым. Маннык быыстапкалар үксүүллэрэ буоллар диэн баҕа санаабын этэбин. Маастардар инникитин даҕаны үүнэ-сайда, чэчирии турдуннар! Дьон кыра оҕотуттан эмэннэригэр диэри маннык оҥоро үөрэнэллэрэ эбитэ буоллар.

Боря Куличкин, Нам улуустааҕы гимназиятын 10-c кылааһын үөрэнээччитэ:

—         Мин бу үөрэх түһүмэҕэр төрдүс төгүлбүн кэлэ сылдьабын. Биһиги билигин куукулалар быыстапкаларыгар сылдьан астынным. Манна араас оҥоһук баар эбит. Мин сөбүлүү көрбүт куукулаларбынан сахалыы таҥастаах уонна олоҥхо персонажтарынан оҥоһуллубут куукулалар буолаллар. Ордук чорботон маастар Василий Андреев оҥоһуктарын сөбүлүү көрдүм. Хас биирдии куукула бэйэтэ туспа эйгэлээх, истииллээх, ураты эбит. Мин бу маастардарга баҕарыам этэ инникитин үрдүк ситиһиилэри, өссө элбэх куукулалары оҥордуннар уонна араас дойдуларга ыытыллар күрэстэргэ бочуоттаах миэстэни ыллыннар.

Онон, дьэ, «Симэх» арт-салоҥҥа ыытыллыбыт «Куукулалар эйгэлэрэ» быыстапканы «Хотугу сулус» теле-радио-академия «Төрөөбүт дойду» үөрэҕин түһүмэҕин оҕолоро олус сэргээн бардылар. Кинилэргэ инникитин үөрэхтэригэр үрдүк ситиһиилэри уонна сайдыыны баҕарыаҕыҥ!

И.Коркина-Чугдаара