2019 с. олунньу 13 күнүгэр Өксөкүлээх Өлөксөй аатынан Норуоттар доҕордоһууларын дьиэтэ, СӨ норуоттарын култуурунай нэһилиэстибэлэрин Киинэ тэрийэн уонна «Олоҥхо Тыйаатыра», «Олоҥхо Ассоциацията», «Ийэ тыл» көҥүл түмсүү кыттыыларынан, «Саха тыла – норуот кэскилэ» диэн Төрөөбүт тыл, сурук-бичик дьоро күнүгэр аналлаах тэрээһин буолан ааста.

 

 

Олунньу 13 күнэ — сахалыы суругу-бичиги төрүттээбит, саха саарына С.А. Новгородов төрөөбүт күнүгэр кини эппит тылларын санаан ааһыаҕыҥ:

 

 

“Саха урааҥхай дьоло томтойуор, өрөгөйө үрдүөр, баайа барҕарыар, өйө-санаата уһуор, үөрэҕэ дириҥиэр диэритин — оҥорбут оҥоһуум ордук үчүгэй буолан иһиэ, тэрийбит тэрээһиним тэлгэнэн иһиэҕэ, санаабыт санаам сарсыарда аайы сайдан, күнүс аайы күүһүрэн, киэһэ аайы киэбирэн, түүн аайы түмүктэнэн иһиэҕэ, өйдөөбүт өйүм өҕүллүө суоҕа, эппит тылым экчи мүччүрүйүө суоҕа!”.

 

 

Тэрээһини арчылааһын сиэрин-туомун Г.Г. Федорова салайааччылаах “Тойук” фольклор бөлөҕө ыытан арыйда. С.А. Новгородов аатынан «Бичик», «Алаас» кинигэ кыһалара уонна П.Романов аатынан Ойуулуур-дьүһүннүүр колледж быыстапка-атыыны көхтөөхтүк ыыттылар. “Саха тыла – олоҥхо тыла” диэн киэн тутта этэбит. Эдэр толорооччулар Винокуров Айталыын (“Арчы Дьиэтэ” култуура духуобунай Киинин исписэлииһэ), Аммосова Марфа  (АГИКИ 1 куурсун устудьуона) олоҥхо түһүлгэтин олохтоон, дьон-сэргэ биһирэбилин ыллылар.

 

 

Дьоро күн үөрүүлээх арыллыытыгар ытык дьоммут: “Ийэ тыл” түмсүүттэн п.н.к., профессор Г.С. Полпова-Санаайа, “Олонхо Ассоциацията” общественнай тэрилтэ президенэ Ф.В. Шишигина, “Ґс түмсүү” общественнай тэрилтэтин бэрэстэбиитэлэ П.Д.Турнин, СӨ эбээннэрин түмсүүтүн бэрэссэдээтэлэ Н.Д.Сметанина саргылаах санааларын тириэртилэр, инники сырдык саҕахтары арыйдылар. Барҕа баайбыт, өлбөт мэҥэ буолбут төрөөбүт тылбыт бу күн үрдүк сыанаттан өссө тупсан, кылбайан, күлүмүрдээн иһилиннэ.

 

 

Ырыаны-тойугу Е.П. Новикова салайааччылаах “Махтал” ырыа-үҥкүү бөлөҕө, Саха филармониятын артыыһа Артем Слепцов М.К. Аммосов аатынан ХИФУ иһинэн тэриллибит хор толоруутунан саҕалаатылар. ХИФУ «Сэргэлээх уоттара» түмсүүтүттэн эдэр хоһоонньуттар Уйгулаана Портнягина, Артем Осипов, Валентина Андреева, Жанна Иванова бэйэлэрин айымньыларынан  кыттыыны ылан үөртүлэр. 2018 сыллаахха «Сэргэлээх уоттара» түмсүү 70 сылын туолбута, бу  түмсүүнү саха норуодунай поэта Сэмэн Данилов  тэрийбитэ. Билигин «Сэргэлээх уоттарын»  ф.н.к., доцент Попова Матрена Петровна салайан ыытар. Г.С. Полпова-Санаайа салайааччылаах устудьуоннар Өксөкүлээх «Хомус» диэн хоһоонун, «Кындыа» норуот ырыатын, А.И.Софронов-Алампа «Дьыл түөрт кэмэ» хоһооннорун “Хомуһун” бөлөх композиция оҥорон толоруулара кэнсиэри киэргэттэ. ХИФУ устудьуона, виртуоз-хомусчут Алдан Рожин сахалыы матыыптары оонньоон долгутта.

 

 

Култуура уонна искусство устудьуоннарын бөлөҕө “Көлүкэчээн” норуот ырыатын толорон көрөөччүлэр биһирэбиллэрин ылла. П.А.Ойуунускай аатынан Саха академическай тыйаатырын артыыһа Дмитрий Татаринов Тимофей Сметанин айымньыларынан Сэрии туһунан уһулла сылдьар киинэҕэ ылланар ырыаны иһирэхтик толорон мустубут дьону үөртэ.

 

 

Бу киэһэҕэ биир үөрүүлээх түгэнинэн бэйиэт Яна Байгожаева икки тыллаах журналистарга анааллаах Государственнай Дума депутата Ф.С.Тумусов бириэмийэтин биллииллээх тылбаасчыкка Аита Ефимовна Шапошниковаҕа туттарыы буолбута.

 

 

Г.Г. Федорова салайааччылаах “Тойук” фольклор бөлөҕө сонун нүөмэрдэри Юрий Васильев-Дьаргыстай тылыгар уонна матыыбыгар Сахам сайдар тылыгар, А.И.Софронов-Алампа “Саргылардаах сахабыт” өрөгөй ырыатынан кэнсиэр түмүктэннэ. Бу курдук сахалыы ырыа-тойук өрө күүрүүлээхтик уонна истиҥник иһилиннэ. Киэһэни Сомоҕолоһуу оһуохайа түмүктээтэ. Алампалыы саха буолан сандаарыҥ, киһи буолан килбэйиҥ!

 

 

Киэһэбитин иилээн-саҕалаан, өрө көтөҕүллэн, үөрэн-көтөн ыыттылар: Саха араадьыйатын үлэһитэ Лена Петрова уонна Өксөкүлээх Өлөксөй аатынан Норуоттар доҕордоһууларын сүрүннүүр исписэлииһэ Альберт Петров.

 

А.Е.Захарова, У.М. Флегонтова, СӨ норуоттарын норуоттарын

култуурунай нэһилиэстибэлэрин Киинэ.