2016-12-19

Өрөөбүт уоспун өһүлэн, хоммут уоспун хоҥнорон…  

Просмотров: 1105

img_4751

 

Аҕыйах сыл анараа өттүгэр олоҥхолуур үгэс сүтэ быһыытыйан, олоҥхо кэмэ ааста диэн санаа үөскээбитэ. Билигин олоҥхобут иккистээн тыын ылан кинигэҕэ бэчээттэнэн, үгэс буолбут ньыманы тутуһан биирдиилээн уонна бөлөҕүнэн толоруллан, театрдарга спектакль, опера буолан туруоруллан дьону үөрдэр буолла. Нэһилиэнньэ киэҥ араҥата ыытыллар үлэни өйүүр. Онон олоҥхо инникитин да сайдар кэскилэ норуот илиитигэр баар диэн эрэнэбит.

 

Быйыл хайа да сыллааҕар Олоҥхо күннэрин бэлиэтээһин республикаҕа таһымнаахтык, киэҥ эйгэни хабан, дириҥ ис хоһоонноох тэрээһиннэр ыытылыннылар.

 

img_4755

 

Олоҥхо декадатын чэрчитинэн Арчы Дьиэтигэр«Өрөөбүт уоспун өһүлэн, хоммут уоспун хоҥнорон…» диэн саҥа сүүрээн тэрээһин буолан ааста. Бу тэрээһини көҕүлээн, иилээн-саҕалаан Саха Республикатын култуураҕа уонна духуобунай сайдыыга миниистирин солбуйааччы Николай Афанасьевич Макаров дьоһуннаахтык ылсыһан ыыппыта атыттарга холобур эрэ буолуон сөп.

 

Николай Афанасьевич республика салайааччыларын түмэ тардан, олоҥхону толорууга бастакы хардыыны оҥорон, истээччилэри олоҥхо умсулҕаннаах эйгэтигэр киллэрэн,умнуллубат түгэни бэлэхтээбиттэрэ хайҕаллаах суол. Олоҥхону сэҥээрэн элбэх киһи истэ кэлбитин үөрэ көрдүбүт.

 

img_4763

 

В.Г. Исаков «Эрбэхчэй Бэргэн» олоҥхотун персонажтарынан үллэстэн, кылгас кэмҥэ бэрткэ бэлэмнэнэн, дьон сыанабылыгар таһаардылар. Саҥа саҕалааһын диэтэххэ киһини кэрэхсэтэр толоруу буолла. Олоҥхо персонажтарын кэпсэтиилэрин араас куолаһынан тэтимин бэрткэ тутан сэргэхтик толордулар.

Олоҥхону толорооччуларбыт бары даҕаны удьуор талааннаах дьон буоллулар, сорохтор оскуолаҕа үөрэнэ сылдьан олоҥхону толорууга кыттыһа сылдьыбыттар Ол курдук, олоҥхоһут оруолун Олоҥхо театрын артыыһа, олоҥхоһут үрдүк аатын ылбыт Валентин Гаврильевич Исаков киһи иһиттэр истэ олоруох курдук, олоҥхо кэпсээнин тэтимин тутан, кылыһахтаах кэрэ куолаһынан ыллаан-туойан көрөөччүлэр биһирэбиллэрин ылла. Олоҥхо сүрүн геройун Эрбэхчэй Бэргэн оруолун удьуор талааннаах толорооччу,  Саха Республикатын култуураҕа уонна духуобунай сайдыыга миниистирин солбуйааччы Николай Афанасьевич Макаров дьоһуннанан олорон табыллан толордо. Саха Саарын Тойону „Саха“ көрдөрөр иһитиннэрэр хампаанньа президенэ Иван Михайлович Андросов киэҥ дэлэгэй куолаһынан толорон дьон сэҥээриитин ылла. Сабыйа Баай Хотуну Олоҥхо театрын толорор дириэктэрэ Мария Васильевна Турантаева кылыһахтаах холку куолаһынан бэрткэ толордо. Айыы бухатыырын атын ырыатын С.Ф. Гоголев аатынан Педколледж преподавателэ Иван Васильевич Максимов кыайа-хото толордо. Симэхсин эмээхсини „Арчы Дьиэтэ» духуобунай культура киинин дириэктэрэ Валентина Ивановна Бочонина бэрткэ толордо. Тырым Тыргылла Куо оруолун Арктикатааҕы култуура уонна искусство институтун преподавателэ, оскуолаҕа үөрэниэҕиттэн олоҥхону толоруунан дьарыктанар уһуйааччы Зоя Андреевна Стрекаловская кылыһахтаах кэрэ куолаһынан толорбута истэргэ олус үчүгэй. Кыталыгы Дьааҥы улууһун култуураҕа салаатын салайааччыта Екатерина Васильевна Ноговицына толоруутун дьон сэҥээрэн иһиттилэр. Абааһы кыыһа Аптаах айах Аабый Куо оруолун  Өксөкүлээх Өлөксөй аатынан норуоттар доҕордоһууларын дьиэтин сүрүннүүр специалиһа Саргылана Саввична Адамова турукка киирэн олорон, бэрт сэргэхтик толорон, абааһы кыыһын уратытын көрдөрдө. Тиҥсирики Тимирдээн оруолун Саха Республикатын Государственнай сүбэһитин көмөлөһөөччүтэ Эдуард Васильевич Лугинов табыллан толордо.

 

img_4767

 

Маннык удьуор талааннаах дьоҥҥо таба тайанан, бөлөх тэринэн олоҥхону толоруунан дьарыктанар дьоммут элбээн иһэллэрэ буоллар. Олоҥхону толорууга ылсыһар дьоҥҥо кылаабынайа баҕа, дьулуур уонна болҕомто наада. Бары даҕаны утумнаахтык дьарыктаннахтарына олоҥхону толорор кыахтаахтарын көрдөрдүлэр, соҕотоҕун да толорууга уһуйуллан тахсыахтарын сөп дьон бааллар эбит диэн санааны үөскэттилэр.

 

Олоҥхону толоруу кэнниттэн кыттааччыларга туһаайан республикаҕа киэҥник биллэролоҥхону толорооччу, саҥа көлүөнэ олоҥхоһуттары иитиигэ тумус туттар уһуйааччыбыт Никандр Прокопьевич Тимофеев, Саха Республикатын култууратын үтүөлээх үлэһитэ Надежда Семеновна Толбонова, Саха республикатын норуоттарын култуурунай нэһилиэстибэлэрин кииниттэн Елена Протодьяконова, Олоҥхо институтун научнай сотруднига Варвара Обоюкова, Чурапчы улууһуттан бастыҥ олоҥхону толорооччу Сусанна Лазарева, Таатта улууһуттан олоҥхону бастыҥ толорооччу Раиса Маркова, Уус Алдан улууһуттан олоҥхону анаан-минээн истэ кэлбит Матрена Москвитина, Арчы дьиэтиттэн Борис Михайлов, Валентина Бочонина бэйэлэрин санааларын, сүбэлэрин-амаларын үллэһиннилэр. Олоҥхо эйгэтин үөскэтиигэ кэскиллээх үлэ саҕаламмыт диэн үөрэ бэлиэтээтилэр, салгыы дьарыктанан саас ыытыллар „Уруйдан улуу Олоҥхобут“ фестивальга кытталларыгар этии киирдэ. Дьон интириэстэринэн эбэтэр тэрилтэнэн удьуордаах дьоҥҥо таба тайанан бөлөҕүнэн толорууну кэҥэтэн иһэргэ баҕаларын эттилэр.

 

img_4770

 

Олоҕурбут ньыманан олоҥхону  толоруу үгэстэрин тарҕатар, олоҥхо эйгэтин кэҥэтэр сыаллаах тэриллибит олоҥхо түһүлгэтэ бэрт тэрээһиннээхтик түмүктэннэ, үтүө өйдөбүлү хаалларда. Арчы Дьиэтин коллектива кыттааччыларга өйдөбүнньүк бэлэхтэри туттарда. Кыттааччылар да, көрөөччүлэр да бары дуоһуйан тарҕастылар.

 

Кэлэр өттүгэр Николай Афанасьевич Олоҥхо театрын кытта олоҥхону толоруу үгэстэрин сайыннарыыга былааннара киэҥ. Кэскиллээх үлэни саҕалаабыт дьоммутугар ситиһиилэри баҕарабыт.

 

Елена Протодьяконова

Поделиться

Переход на предыдущую и следующую статью